Merkez Bankası'ndan 'zorunlu karşılık' kararı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), zorunlu karşılık düzenlemesinde değişikliğe gitti.

Yapılan değişikliklere göre, yabancı para mevduat ve katılım fonundan, vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesabına dönüşüm hedef değerleri güncellendi. Daha önce sadece gerçek kişilere yönelik olan söz konusu dönüşüm hedeflerine tüzel kişiler de dahil edildi.

Bu kapsamda, mevduat ve katılım bankaları, tüzel kişilerin yabancı para mevduat ve katılım fonu hesapları için de belirlenen dönüşüm oranına göre ilave yabancı para zorunlu karşılık tesis edecek.

Değiştirilen madde doğrultusunda ilave yabancı para zorunlu karşılık oranları da yeniden düzenlendi. Buna göre, gerçek ve tüzel kişi dönüşüm oranı yüzde 10'un altında kalan bankalar ilave olarak 5 puan, yüzde 10 ila 20 arasında olan bankalar ilave 3 puan yabancı para zorunlu karşılık tesis edecek.

Gerçek veya tüzel kişi dönüşüm oranı hesaplanamayan bankalar için Merkez Bankasınca belirlenen usul ve esaslar dikkate alınacak.

Bankalar daha önce ilave yabancı para zorunlu karşılık oranını sadece gerçek kişi dönüşüm oranına göre uyguluyordu. Eski tebliğ kapsamında, gerçek kişi dönüşüm oranı yüzde 5'in altında olan bankalar ilave 5 puan, yüzde 5 ila 10 arasında olan bankalar ilave 3 puan yabancı para zorunlu karşılık tesis ediyordu.

Uygulama 2 Eylül itibariyle yürürlüğe girecek.

ZORUNLU KARŞILIK ORANLARI NEDİR?

Zorunlu karşılıklar bir para politikası aracıdır.

Merkez Bankası, 2010 yılının son çeyreğinden itibaren uygulamaya başladığı yeni strateji çerçevesinde, aynı dönemde enflasyon görünümünün olumlu seyretmesinin de sağladığı imkan dahilinde, makro finansal risklerin azaltılabilmesine yönelik politikalar geliştirmiştir.

Bu doğrultuda, temel politika aracı olan bir hafta vadeli repo ihalelerine ek olarak zorunlu karşılıklar aktif bir şekilde kullanıma sokulmuştur.

Zorunlu karşılığa tabi yükümlülükler iki haftada bir cuma günü itibarıyla hesaplanır.

Bankaların tabi oldukları muhasebe standartları ve kayıt düzeni esas alınarak, yurt dışı şubelerinin yükümlülükleri dahil, Merkez Bankası'na, Hazineye, yurt içi bankalara ve uluslararası anlaşmayla kurulmuş olan bankaların Türkiye'deki merkez ve şubelerine olan yükümlülükleri hariç olmak üzere, zorunlu karşılığa tabi Türk lirası ve yabancı para yükümlülüklerini oluşturur.