Düşünmenin Çocuklar Üzerindeki Büyük Rolü

Çağımızın en büyük sorunlarından birisi düşünüyor olmamamızdır. Hepimiz bundan yakınıyoruz ama çare de aramıyoruz. Düşünmek, düşünmeyi bilmek hatta düşünmeyi öğrenmek ne demek bunlar üzerine kafa yorup düşünmüyoruz. Temel sorunumuz da aslında burada ortaya çıkıyor. Düşünmeyi bilmiyoruz. Bilmiyoruz ama öğrenmek de istemiyoruz. Peki düşünmeyi nasıl öğrenebiliriz?

Atalarımızdan da sıkça duyduğumuz bir atasözü ile örnek verecek olursak; Ağaç yaşken eğilir. Yani değerlerin, öğretilerin temeli küçük yaşlarda başlar. Çevremizdeki ebeveynlere baktığımızda ahlaki ve etik normlar ailede verilmeye başlanıyor. Aynı zamanda bilinçli veliler çocukların farklı dil eğitimi almalarına 3,4,5, yaşlarında başlıyor. Bunun nedeni bu yaş aralığındaki çocukların öğrenme kapasitelerinin oldukça geniş olmasından kaynaklanıyor.

Çevremize baktığımızda özellikle 3-4-5 yaş aralığındaki çocukların sürekli nenelerin adını sorması, cevap verince neden diye sormaya başlaması olumlu ve olması gereken bir durumdur. Tabi ki bu neden soruları aile içinde ebeveynlerin baş ağrı ve sıkılganlıklarına neden olsa da her ebeveynin kızmadan o durumun veya olgunun neden öyle olduğunu açıklaması gerekir. Örnek verecek olursak; Ispanak ye, süt iç boyun uzar. Birçok ebeveyn bu örneği çocuklarına söyler. Çocuk neden ıspanak ve süt diye sorduğu zaman çünkü öyle demek yerine tane tane bunun nedenini açıklamak gerekir. Bunu yapabilen ebeveynlerin çocukları gözlemlendiğinde, bu çocukların hem kendilerine özgüvenleri artmış oluyor hem de sorgulama becerileri, neden sonuç ilişkisini kurabilme olanağı sağlanmış oluyor. Buda onlara düşüncelerini özgür bir şekilde ifade etme özelliğini kazandırmış oluyor.

FELSEFE DE SORULAR HER ZAMAN CEVAPLARDAN DAHA KIYMETLİDİR

Felsefe de sorular her zaman cevaplardan daha kıymetlidir. Çünkü sorular bize çok şey öğretir. Çocuklar cevapları nasıl olsa etrafındaki çevreden, aile büyüklerinden ve eğitim hayatlarından öğreniyorlar. Dolayısıyla çocukların düşünmeleri hem kendileri,  hem de toplumumuz için önemli ve vazgeçilmez bir unsur haline gelmiştir.

Çocuklar üzerine düşünme günümüzde de etkin olmaya başladı. (P4C) ‘Çocuklar için Felsefe’ çocuklara kendi özsel kazanımlarını sağlayan bir yöntemdir. Bu yöntem çocuklara felsefi bilginin aktarılması değil, düşünme becerilerinin gelişmesi ve bulunduğu ortamlarda uygulanabilir kılmasını mümkün hale getirdiği için önemlidir. 

Başta da belirttiğimiz gibi çocuk burada hem kendi düşüncesini ifade edip, neden öyle düşündüğünü açıklayacak hem de farklı düşüncelerin içinde, kendi argümanlarını tekrar değerlendirilme içerisine girecek ve bu düşünme durumu biteviye devam edecektir. Bu sadece çocuğun kendi kişisel gelişimi için önemli değil aynı zamanda toplumumuz için de önemlidir. Unutmayın düşünmeyen toplumlar ilerleyemez.